ราคาน้ำมันในประเทศไทย ทำไมไม่สอดคล้องกับราคาตลาดโลก

รายงานพิเศษ


ราคาน้ำมันในประเทศไทยเป็นเรื่องที่หลายคนให้ความสนใจ เนื่องจากมีผลกระทบโดยตรงต่อค่าครองชีพและเศรษฐกิจของประเทศ แต่หลายครั้งที่เราพบว่าราคาน้ำมันในประเทศไทยไม่สอดคล้องกับราคาน้ำมันในตลาดโลก บางครั้งถึงขั้นสวนทางกัน แล้วอะไรคือสาเหตุที่ทำให้เกิดปรากฏการณ์เช่นนี้


๐ ปัจจัยที่ส่งผลต่อราคาน้ำมันในประเทศไทย

ราคาน้ำมันในประเทศไทยไม่ได้ขึ้นอยู่กับราคาน้ำมันในตลาดโลกเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่ส่งผลต่อราคาน้ำมันในประเทศไทยด้วย ได้แก่

ภาษีและสรรพสามิต ซึ่งเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้ราคาน้ำมันในประเทศไทยสูงกว่าราคาน้ำมันในตลาดโลก โดยภาษีและสรรพสามิตที่เกี่ยวข้องกับน้ำมัน ได้แก่ ภาษีสรรพสามิตน้ำมัน ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) และภาษีเงินได้นิติบุคคล เป็นต้น

ค่าการกลั่นน้ำมัน เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ส่งผลต่อราคาน้ำมันในประเทศไทย โดยค่าการกลั่นน้ำมันคือค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในการกลั่นน้ำมันดิบให้กลายเป็นน้ำมันสำเร็จรูป ซึ่งค่าการกลั่นน้ำมันนี้จะแตกต่างกันไปในแต่ละโรงกลั่นน้ำมัน

ค่าขนส่งน้ำมัน เป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อราคาน้ำมันในประเทศไทย โดยเฉพาะในกรณีที่ประเทศไทยต้องนำเข้าน้ำมันจากต่างประเทศ ค่าขนส่งน้ำมันจะยิ่งสูงขึ้นตามระยะทางที่ต้องขนส่ง

อุปสงค์และอุปทานของน้ำมันในประเทศไทยก็มีผลต่อราคาน้ำมันในประเทศไทยด้วย โดยหากอุปสงค์ของน้ำมันในประเทศไทยสูงขึ้น ในขณะที่อุปทานของน้ำมันในประเทศไทยคงที่หรือลดลง ราคาน้ำมันในประเทศไทยก็จะสูงขึ้นตามไปด้วย


๐ เหตุใดราคาน้ำมันในประเทศไทยจึงไม่สอดคล้องกับราคาน้ำมันในตลาดโลก

จากปัจจัยที่กล่าวมาข้างต้น จะเห็นได้ว่าราคาน้ำมันในประเทศไทยไม่ได้ขึ้นอยู่กับราคาน้ำมันในตลาดโลกเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่ส่งผลต่อราคาน้ำมันในประเทศไทยด้วย ดังนั้นจึงไม่แปลกที่บางครั้งราคาน้ำมันในประเทศไทยจะไม่สอดคล้องกับราคาน้ำมันในตลาดโลก บางครั้งถึงขั้นสวนทางกัน

ตัวอย่างราคาน้ำมันในประเทศไทยที่ไม่สอดคล้องกับราคาน้ำมันในตลาดโลก เช่น ในช่วงเดือนมกราคม 2565 ราคาน้ำมันในตลาดโลกได้ปรับตัวลดลงอย่างต่อเนื่อง แต่ราคาน้ำมันในประเทศไทยกลับปรับตัวเพิ่มขึ้น โดยสาเหตุหลักมาจากการที่รัฐบาลไทยได้ปรับขึ้นภาษีสรรพสามิตน้ำมันในช่วงเวลาดังกล่าว

๐ ผลกระทบของราคาน้ำมันในประเทศไทยที่ไม่สอดคล้องกับราคาน้ำมันในตลาดโลก

ราคาน้ำมันในประเทศไทยที่ไม่สอดคล้องกับราคาน้ำมันในตลาดโลกมีผลกระทบต่อเศรษฐกิจของประเทศไทยหลายประการ ได้แก่

1.ต้นทุนการผลิตสูงขึ้น ราคาน้ำมันที่สูงขึ้นทำให้ต้นทุนการผลิตของภาคธุรกิจสูงขึ้นตามไปด้วย ซึ่งส่งผลให้ผู้ประกอบการต้องปรับขึ้นราคาสินค้าและบริการเพื่อชดเชยต้นทุนที่เพิ่มขึ้น

2.ค่าครองชีพสูงขึ้น ราคาน้ำมันที่สูงขึ้นทำให้ค่าครองชีพของประชาชนสูงขึ้นตามไปด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งค่าใช้จ่ายในการเดินทางและค่าใช้จ่ายในครัวเรือน

3.เศรษฐกิจชะลอตัว ราคาน้ำมันที่สูงขึ้นทำให้ผู้บริโภคมีกำลังซื้อลดลง ซึ่งส่งผลให้เศรษฐกิจชะลอตัวลง


๐ ข้อเสนอแนะเพื่อแก้ไขปัญหา

เพื่อแก้ไขปัญหาราคาน้ำมันในประเทศไทยที่ไม่สอดคล้องกับราคาน้ำมันในตลาดโลก รัฐบาลไทยควรพิจารณาแนวทางต่อไปนี้

1.ลดภาษีและสรรพสามิตน้ำมัน ซึ่งเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้ราคาน้ำมันในประเทศไทยสูงกว่าราคาน้ำมันในตลาดโลก ดังนั้นการลดภาษีและสรรพสามิตน้ำมันจะช่วยลดราคาน้ำมันในประเทศไทยลงได้

2.เพิ่มประสิทธิภาพการกลั่นน้ำมัน จะช่วยลดค่าการกลั่นน้ำมันลงได้ ซึ่งจะส่งผลให้ราคาน้ำมันในประเทศไทยลดลงตามไปด้วย

3.ลดการพึ่งพาน้ำมันนำเข้า จะช่วยลดความเสี่ยงที่เกิดจากความผันผวนของราคาน้ำมันในตลาดโลกได้ โดยรัฐบาลไทยส่งเสริมการใช้พลังงานทดแทนและพลังงานสะอาด เพื่อลดการพึ่งพาน้ำมันนำเข้า


๐ สรุป

ราคาน้ำมันในประเทศไทยที่ไม่สอดคล้องกับราคาน้ำมันในตลาดโลกมีสาเหตุมาจากหลายปัจจัย ทั้งภาษีและสรรพสามิต ค่าการกลั่นน้ำมัน ค่าขนส่งน้ำมัน และอุปสงค์และอุปทานของน้ำมันในประเทศไทย ปัญหานี้ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจของประเทศไทยหลายประการ ทั้งต้นทุนการผลิตสูงขึ้น ค่าครองชีพสูงขึ้น และเศรษฐกิจชะลอตัว

รัฐบาลไทยควรพิจารณาแนวทางต่างๆ เพื่อแก้ไขปัญหานี้ เช่น ลดภาษีและสรรพสามิตน้ำมัน เพิ่มประสิทธิภาพการกลั่นน้ำมัน และลดการพึ่งพาน้ำมันนำเข้า